فرهنگ استفاده از جریان آزادانه اطلاعات

چندی است که چند وبلاگ بدون هویت با نویسندگان نامشخص بوجود آمده اند که به انتشار مطالب و اخبار در حوزه قزوین می‌پردازند. البته این موضوع چیز تازه ای نیست و تقریبا از زمانی که رسانه ای به نام اینترنت بوجود آمد پدیده رسانه های بدون هویت نیز در سراسر آن شکل گرفته است. در واقع این یکی از خاصیت های اینترنت در سراسر جهان است که افراد بدون کسب مجوز از نهاد یا سازمان خاصی و بدون گذر از فیلتر جایی می‌توانند به انتشار مطالب بپردازند.

هرچه هم که زمان می‌گذرد بدلیل نفوذ اینترنت در جامعه و دسترسی راحت به آن گسترش رسانه های بدون هویت با استفاده از بستر اینترنت بیشتر گسترش می‌یابد. کاملا مشهود است چیزی که موجب گسترش چنین رسانه هایی می‌شود عقیده و علاقه صاحبان آنها به گفتن حرفها و نظرات خود از یکطرف و ترس آنها از دولتها و ترس از محروم شدن از حقوق اجتماعیشان از سوی دیگر موجب می‌شود که بدون هویت و شناسایی خود به انتشار مطالب و حرفهای خود بپردازند.

راه حلی که دولتهای کشورهای مختلف برای مقابله با این موضوع در نظر گرفته اند فیلتر کردن وبلاگها و وب سایتهای مذکور است. چنین راه حلی هرچند موقتا می‌تواند آن وبلاگ یا وب سایت را از دید تعدادی از افراد پنهان دارد اما دوباره سایت یا وبلاگ مذکور می‌تواند با تغییر آدرس همچنان به روند خود ادامه دهد.

در واقع جریان آزاد اطلاع رسانی در اینترنت بخاطر هویتی که خود اینترنت بر مبنای آن بنا شده است مشابه یک نهر آب می‌ماند که در مسیر خود اگر به مانعی برخورد کند باز هم راه خود را از کنار آن می‌یابد و پیش می‌رود. چنین روشی فواید خود را دارد و درباره آن هم زیاد صحبت شده است. مهمترین فایده آن محدودیتی است که برخی دولتها ممکن است در قبال انتشار آزاد «مطالب درست» برای سایر رسانه های ایجاد کنند و اینترنت از این نظر آسیب پذیر نیست. اما اگر بخواهیم عادلانه تر به این موضوع نگاه کنیم ضررهایی هم شامل رسانه آزاد اینترنت می‌شود. یکی از مهمترین این ضررها است ضرری است که ممکن درست بر خلاف فایده اول اتفاق بیفتد. یعنی چون بر خروجی مطالب تولیدی نظر بالاتری اعمال نمی‌شود و بدون نظارت منتشر می‌شود ممکن است مطالب منتشر شده از نظر صحت و درستی واقعا دچار مشکل باشند و مقداری گمراهی ایجاد کنند.

تنها راه حل پیش رو برای جلوگیری از این اتفاق ایجاد فرهنگ صحیح استفاده از جریان آزاد اطلاع رسانی است. یعنی هرچیزی که در اینترنت و بخصوص وبلاگها و وب سایتهای بدون هویت است لزوما درست نیست و «خود استفاده کننده» موظف است اگر می‌خواهد از آن استفاده کند یا نقل کند درباره آن تحقیق کند و خیلی زود به درستی آن مطلب مهر تایید نزند. برای شکل گیری این موضوع وظیفه دولتها است که به جای سرمایه گذاری بر روی سیستم های فیلترینگ و ایجاد محدودیت ها، بیشتر بر روی فرهنگ استفاده صحیح از جریان آزادانه اطلاعات افراد سرمایه گذاری کنند و با آموزشهای صحیح بنای پایه گذاری این فرهنگ را مثل سایر فرهنگ ها در تک تک افراد جامعه نهادینه سازند.