توبه یک برنامه نویس

برنامه PHProxy از آن برنامه های خیلی معروف است که فکر می‌کنم هرکس که با اینترنت سر و کار داشته شاید حتی بدون اینکه بداند حداقل یکبار از این برنامه برای عبور از فیلتر استفاده کرده است.

این برنامه تقریبا از آن زمان که بحث فیلترینگ مطرح شد بوجود آمد و بر روی بسیاری از سایتهای اینترنت نصب شد و نام "سایت فیلترشکن" عموما به سایتی گفته می‌شد که این برنامه را درخود داشت. خوبی این برنامه این بود که کار با آن بسیار ساده بود و فردی که می‌خواست از فیلتر عبور کند با مراجعه به یک آدرس با یک فرم مواجه می‌گشت که آدرس سایت فیلتر شده را در آن وارد می‌کرد و سپس به سایت فیلتر شده دست می‌یافت.

برنامه PHProxy توسط یک شخص عرب و مسلمان که در امارات متحده عربی زندگی می‌کند به نام عبدا... عارف و بصورت متن باز (open source) و رایگان نوشته شده بود. یکبار هم که source آن را بررسی می‌کردم متوجه شدم که اتفاقا برنامه بصورت خیلی حرفه ای و با صرف وقت فراوانی نوشته شده است و تغییر در آن به آسانی امکان پذیر نیست.

چندی پیش که به سایت سازنده این برنامه مراجعه کردم با پیغامی موجه شدم که سازنده آن(عبدا... عارف) از ساخت این برنامه پشیمان شده است و توبه کرده است که دیگر چنین کاری نکند!
متنی که او در سایت خودش گذاشته است به شرح ذیل است:

{اللهم أنت ربي لا إله إلا أنت خلقتني وأنا عبدك وأنا على عهدك ووعدك ما استطعت أعوذ بك من شر ما صنعت أبوء لك بنعمتك علي وأبوء لك بذنبي فاغفر لي فإنه لا يغفر الذنوب إلا أنت}

او همچنین در ادامه توضیح داده است که این تصمیمش کاملا شخصی بوده است و هیچ کسی او را مجبور به اینکار نکرده است. او درباره علت این تصمیمش گفته است: فیلترینگ جزء قوانین هر کشور است و نشان دادن راه به افراد در زیر پاگذاشتن قانون آن کشور کار درستی نیست. وی همچنین دومین دلیلش را که ظاهرا مهمترین دلیلش در این تصمیم گیری بوده است اینگونه بیان کرده است:

اکثر استفاده کنندگان از فیلتر شکن از آن برای ورود به سایتهای سکس استفاده می‌کنند. شما ممکن است سعی کنید خود را فریب دهید که فیلتر شکن برای آزادی اطلاعات است و تعدادی کاربر خوب برای استفاده از آن هم وجود دارد. اما تعداد این کاربران نسبت به گروه اول خیلی کمتر است و با این به اصطلاح روشنفکری مقیاس فراوانی از عمل زشت پشت یک عمل خوب پنهان می‌شوند.

او در ادامه گفته است: البته هر کس تعاریف خودش را از خوبی و بدی دارد که تعیین می‌کند چه چیزی خوب است و چه چیزی بد. فاکتورهای زیادی نیز در سنجش خوبی و بدی موثرند که مهمترین آنها شامل مذهب، فرهنگ جامعه و محیط اطراف هر شخص است.
وی در پایان گفته است: شما ممکن است با نظر من مخالف یاشید اما من فکر می‌کنم آنچه صحیح است و خودم به آن اعتقاد دارم را باید انجام دهم.
او همچنین تمام نسخه ها و راهنماهای استفاده از این برنامه را از سایت خود حذف کرده است و متذکر شده است که دیگر هیچگونه فعالیتی روی نسخه های جدید این نرم افزار نخواهد داشت.

تصمیم این برنامه نویس برای من که شغل خودم در این حوزه است بسیار جالب بود. این تصمیم او از این نظر که به اعتقادات و مذهب خودش اینگونه پایبند است بسیار تحسین برانگیز و با ارزش است. درست است که استفاده از یک محصول به عهده خود مصرف کننده است. مثلا کسی که حتی یک چاقو می‌سازد اگر از چاقوی او در استفاده از قتل استفاده شود گناهکار نیست اما وقتی خود آدم می‌داند بیشترین استفاده از محصولش در کار خطا است نباید خود را فریب دهد و آلوده شدن جامعه را بر عهده مصرف کنندگانش بگذارد در حالیکه خودش می‌توانست جلوی آن را بگیرد. همه افراد آنقدر اهل فضل نیستند که بتوانند خودشان، خودشان را کنترل کنند.

ارزش مهمتر دیگر این توبه از این نظر است که خیلی سخت است که انسان بتواند بیکباره بر خلاف میل اطرافیان و جو موجود حرکت کند و هرچه ساخته است را از بین ببرد و حذف کند. البته به نظر من حرکت های این شکلی در هر شغل و حرفه دیگری هم می‌تواند وجود داشته باشد. مثلا حتی یک مهندس ساختمان که تا کنون ساختمانهای بی کیفیتی می‌ساخته است یا نظارت ها را با احتساب پارتی یا پول تایید می‌کرده است می‌تواند به یکباره توبه کند و برای ترس از آخرت خودش هم که شده بدنبال جبران گذشته و تصمیم برای اصلاح آینده‌اش باشد. قبول دارم که خیلی سخت است اما با کمی جرات و همت امکان پذیر است. در این مورد ما نباید و نمی‌توانیم کوتاهی ها یا قصورهای خود را تقصیر جامعه بیندازیم. مثلا بگوییم ای بابا چون جامعه یا دولت اینگونه است و آنها کوتاهی می‌کنند ما هم بکنیم. این یک تصمیم شخصی برای سعادت خودمان است. چشم که به هم بزنیم عمرمان تمام شده است و تنها خودمان مانده ایم و اعمالمان.